Những Ngành Nghề Người Nước Ngoài Không Được Kinh Doanh Tại Việt Nam

Những ngành nghề người nước ngoài không được kinh doanh là thông tin cốt lõi mà bất kỳ nhà đầu tư quốc tế nào cũng cần nắm rõ trước khi quyết định đầu tư vào thị trường Việt Nam. Việc hiểu rõ quy định này không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được những rủi ro pháp lý đáng tiếc mà còn tạo dựng nền tảng cho hoạt động kinh doanh bền vững.

Luật Thành Đô, với kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực tư vấn đầu tư, sẽ cung cấp cho quý vị danh mục chi tiết, cập nhật về các lĩnh vực bị cấm, cùng những phân tích chuyên sâu về quy định pháp luật liên quan. Danh mục ngành nghề cấm, quy định hạn chế đầu tư, điều kiện kinh doanh cho người nước ngoài sẽ được trình bày một cách rõ ràng và dễ hiểu.

I. Tổng Quan Về Quy Định Hạn Chế Kinh Doanh Đối Với Nhà Đầu Tư Nước Ngoài

Việt Nam, với nền kinh tế đang phát triển năng động và chính sách mở cửa thu hút đầu tư nước ngoài, luôn tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp quốc tế. Tuy nhiên, để đảm bảo an ninh quốc gia, lợi ích cộng đồng và sự phát triển bền vững của một số ngành nghề chiến lược, pháp luật Việt Nam quy định rõ những lĩnh vực mà nhà đầu tư nước ngoài không được phép tham gia hoặc bị hạn chế ở một mức độ nhất định.

1. Cơ Sở Pháp Lý Quy Định Về Các Ngành Nghề Cấm và Hạn Chế

Các quy định về ngành nghề cấm và hạn chế đối với nhà đầu tư nước ngoài được quy định trong nhiều văn bản pháp luật khác nhau, bao gồm:

  • Luật Đầu tư số 61/2020/QH14: Đây là văn bản pháp luật quan trọng nhất, quy định chung về các ngành nghề cấm đầu tư và đầu tư kinh doanh có điều kiện.
  • Nghị định 31/2021/NĐ-CP: Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đầu tư, trong đó có danh mục cụ thể 25 ngành nghề mà nhà đầu tư nước ngoài chưa được tiếp cận thị trường.
  • Các cam kết quốc tế: Việt Nam đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) và hiệp định đầu tư song phương, đa phương, trong đó có các cam kết về mở cửa thị trường và đối xử quốc gia. Những cam kết này cũng ảnh hưởng đến phạm vi các ngành nghề mà nhà đầu tư nước ngoài được phép kinh doanh.
  • Các luật chuyên ngành: Một số luật chuyên ngành như Luật Báo chí, Luật An ninh mạng, Luật Dầu khí,... cũng có các quy định riêng về hạn chế đầu tư nước ngoài trong các lĩnh vực liên quan.

2. Mục Đích Của Việc Hạn Chế Ngành Nghề Kinh Doanh Đối Với Người Nước Ngoài

Việc hạn chế này không nhằm mục đích đóng cửa thị trường mà hướng tới các mục tiêu sau:

  • Bảo vệ an ninh quốc gia: Một số ngành nghề liên quan trực tiếp đến an ninh quốc gia như quốc phòng, an ninh, thông tin,khai thác hải sản... cần được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo chủ quyền và an ninh của đất nước.
  • Bảo vệ lợi ích công cộng: Các ngành nghề liên quan đến dịch vụ công thiết yếu như bưu chính, cung cấp nước sạch,... cần được đảm bảo cung cấp ổn định và chất lượng cho người dân.
  • Bảo hộ một số ngành nghề trong nước: Một số ngành nghề mới phát triển của Việt Nam cần được bảo hộ trong giai đoạn đầu để có thể cạnh tranh với các doanh nghiệp nước ngoài có tiềm lực mạnh hơn.
  • Đảm bảo phát triển bền vững: Việc hạn chế đầu tư nước ngoài trong một số lĩnh vực như khai thác tài nguyên thiên nhiên giúp bảo vệ môi trường và đảm bảo sử dụng tài nguyên một cách hiệu quả.

II. Danh Mục Chi Tiết 25 Ngành Nghề Người Nước Ngoài Không Được Kinh Doanh (Cập Nhật Theo Nghị Định 31/2021/NĐ-CP)

Dưới đây là danh sách 25 ngành nghề mà nhà đầu tư nước ngoài chưa được tiếp cận thị trường Việt Nam, theo quy định tại Nghị định 31/2021/NĐ-CP:

STT

Ngành Nghề

1

Kinh doanh các hàng hóa, dịch vụ thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện độc quyền nhà nước trong lĩnh vực thương mại.

2

Hoạt động báo chí và hoạt động thu thập tin tức dưới mọi hình thức.

3

Đánh bắt hoặc khai thác hải sản.

4

Dịch vụ điều tra và an ninh.

5

Các dịch vụ hành chính tư pháp, bao gồm dịch vụ giám định tư pháp, dịch vụ thừa phát lại, dịch vụ đấu giá tài sản, dịch vụ công chứng, dịch vụ của quản tài viên.

6

Dịch vụ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

7

Đầu tư xây dựng hạ tầng nghĩa trang, nghĩa địa để chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với hạ tầng.

8

Dịch vụ thu gom rác thải trực tiếp từ các hộ gia đình.

9

Dịch vụ thăm dò ý kiến công chúng (thăm dò dư luận).

10

Dịch vụ nổ mìn.

11

Sản xuất, kinh doanh vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ.

12

Nhập khẩu, phá dỡ tàu biển đã qua sử dụng.

13

Dịch vụ bưu chính công ích.

14

Kinh doanh chuyển khẩu hàng hóa.

15

Kinh doanh tạm nhập tái xuất.

16

Thực hiện quyền xuất khẩu, quyền nhập khẩu, quyền phân phối đối với các hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài không được thực hiện quyền xuất khẩu, quyền nhập khẩu, quyền phân phối.

17

Thu, mua, xử lý tài sản công tại các đơn vị thuộc lực lượng vũ trang.

18

Sản xuất vật liệu hoặc thiết bị quân sự; kinh doanh quân trang, quân dụng cho lực lượng vũ trang, vũ khí quân dụng, trang thiết bị, kỹ thuật, khí tài, phương tiện chuyên dụng quân sự và công an, linh kiện, bộ phận, phụ tùng, vật tư và trang thiết bị đặc chủng, công nghệ chuyên dùng chế tạo chúng;

19

Kinh doanh dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp và dịch vụ giám định về sở hữu trí tuệ.

20

Dịch vụ thiết lập, vận hành, duy trì, bảo trì báo hiệu hàng hải, khu nước, vùng nước, luồng hàng hải công cộng và tuyến hàng hải; dịch vụ khảo sát khu nước, vùng nước, luồng hàng hải công cộng và tuyến hàng hải phục vụ công bố Thông báo hàng hải; dịch Vụ khảo sát, xây dựng và phát hành hải đồ vùng nước, cảng biển, luồng hàng hải và tuyến hàng hải; xây dựng và phát hành tài liệu, ấn phẩm an toàn hàng hải.

21

Dịch vụ điều tiết bảo đảm an toàn hàng hải trong khu nước, vùng nước và luồng hàng hải công cộng; dịch vụ thông tin điện tử hàng hải.

22

Dịch vụ kiểm định (kiểm tra, thử nghiệm) và cấp Giấy chứng nhận cho các phương tiện giao thông vận tải (gồm hệ thống, tổng thành, thiết bị, linh kiện của phương tiện); dịch vụ kiểm định và cấp Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với các phương tiện, thiết bị chuyên dùng, container, thiết bị đóng gói hàng nguy hiểm dùng trong giao thông vận tải; dịch vụ kiểm định và cấp Giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với các phương tiện, thiết bị thăm dò, khai thác và vận chuyển dầu khí trên biển; dịch vụ kiểm định kỹ thuật an toàn lao động đối với các máy, thiết bị có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn lao động được lắp đặt trên các phương tiện giao thông vận tải và phương tiện, thiết bị thăm dò, khai thác và vận chuyển dầu khí trên biển; dịch vụ đăng kiểm tàu cá.

23

Dịch vụ điều tra, đánh giá và khai thác rừng tự nhiên (bao gồm khai thác gỗ và săn bắn, đánh bẫy động vật hoang dã quý hiếm, quản lý quỹ gen cây trồng, vật nuôi và vi sinh vật sử dụng trong nông nghiệp).

24

Nghiên cứu hoặc sử dụng nguồn gen giống vật nuôi mới trước khi được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thẩm định, đánh giá.

25

Kinh doanh dịch vụ lữ hành, trừ dịch vụ lữ hành quốc tế phục vụ khách du lịch quốc tế đến Việt Nam.

Phân Tích Chi Tiết Một Số Ngành Nghề Hạn Chế Tiếp Cận

  • Hoạt động báo chí và thu thập tin tức: Việc cấm này nhằm đảm bảo kiểm soát thông tin và định hướng dư luận, bảo vệ an ninh chính trị và trật tự xã hội.
  • Dịch vụ điều tra và an ninh: Đây là lĩnh vực nhạy cảm, liên quan trực tiếp đến an ninh quốc gia, do đó chỉ các cơ quan nhà nước có thẩm quyền mới được phép thực hiện.
  • Đánh bắt hoặc khai thác hải sản: Quy định này nhằm bảo vệ nguồn lợi thủy sản, đảm bảo khai thác bền vững và bảo vệ môi trường biển.
  • Sản xuất, kinh doanh vũ khí, vật liệu nổ: Việc kiểm soát chặt chẽ các loại hàng hóa này là cần thiết để ngăn chặn các hoạt động tội phạm, khủng bố và đảm bảo an ninh trật tự.
  • Dịch Vụ lữ hành nội địa: Nhằm kích cầu và tạo cơ hội phát triển cho các doanh nghiệp lữ hành trong nước

III. Các Ngành Nghề Kinh Doanh Có Điều Kiện Đối Với Nhà Đầu Tư Nước Ngoài (tiếp cận thị trường có điều kiện)

Ngoài các ngành nghề bị cấm hoàn toàn, có nhiều ngành nghề mà nhà đầu tư nước ngoài được phép kinh doanh nhưng phải đáp ứng các điều kiện nhất định. Các điều kiện này có thể bao gồm:

  • Tỷ lệ sở hữu vốn: Nhà đầu tư nước ngoài chỉ được sở hữu một tỷ lệ vốn nhất định trong doanh nghiệp, phần còn lại phải do nhà đầu tư Việt Nam nắm giữ.
  • Hình thức đầu tư: Nhà đầu tư nước ngoài chỉ được phép đầu tư theo một số hình thức nhất định, ví dụ như liên doanh với đối tác Việt Nam, thành lập công ty 100% vốn nước ngoài,...
  • Phạm vi hoạt động: Nhà đầu tư nước ngoài chỉ được phép hoạt động trong một số lĩnh vực, địa bàn nhất định.
  • Điều Kiện Về kinh nghiệm: Yêu cầu về số năm hoạt động, hoặc dự án tương tự đã thực hiện
  • Giấy phép chuyên ngành: Nhà đầu tư nước ngoài phải có các giấy phép chuyên ngành do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.
  • Yêu cầu về vốn: Nhà đầu tư nước ngoài phải đáp ứng các yêu cầu về vốn tối thiểu, vốn pháp định,...

Ví dụ về một số ngành nghề kinh doanh có điều kiện:

  • Kinh doanh bất động sản: Nhà đầu tư nước ngoài không được sở hữu quá 30% số lượng căn hộ trong một tòa nhà chung cư, không được sở hữu quá 10% số lượng nhà ở riêng lẻ trong một dự án,...
  • Dịch vụ giáo dục: Nhà đầu tư nước ngoài phải có kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, phải có cơ sở vật chất đạt tiêu chuẩn, phải có đội ngũ giáo viên đủ trình độ,...
  • Dịch vụ y tế: Nhà đầu tư nước ngoài phải đáp ứng các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế, đội ngũ y bác sĩ,...
  • Sản Xuất và Phân Phối Năng Lượng Tái Tạo: Yêu cầu về công nghệ, tỷ lệ nội địa hóa

Tra Cứu Danh Mục Ngành Nghề Kinh Doanh Có Điều Kiện

Để tra cứu danh mục đầy đủ các ngành nghề kinh doanh có điều kiện và các điều kiện cụ thể áp dụng cho từng ngành, nhà đầu tư nước ngoài có thể tham khảo các nguồn sau:

  • Cổng thông tin quốc gia về đầu tư nước ngoài:
  • Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp:
  • Website của Bộ Kế hoạch và Đầu tư:
  • Các văn bản pháp luật liên quan: Luật Đầu tư, Nghị định 31/2021/NĐ-CP, các nghị định hướng dẫn thi hành luật chuyên ngành,...

IV. Hậu Quả Pháp Lý Khi Vi Phạm Quy Định Về Ngành Nghề Cấm và Hạn Chế

Việc vi phạm các quy định về ngành nghề cấm và hạn chế có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng, bao gồm:

  • Bị xử phạt vi phạm hành chính: Phạt tiền, tước giấy phép kinh doanh, tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm,...
  • Bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư: Nếu dự án đầu tư vi phạm quy định về ngành nghề cấm, cơ quan có thẩm quyền có thể thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.
  • Bị buộc chấm dứt hoạt động kinh doanh: Doanh nghiệp có thể bị buộc chấm dứt hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực bị cấm hoặc không đáp ứng đủ điều kiện.
  • Bị truy cứu trách nhiệm hình sự: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, cá nhân vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

V. Giải Pháp Cho Nhà Đầu Tư Nước Ngoài: Tuân Thủ và Tìm Kiếm Cơ Hội

Để hoạt động kinh doanh hiệu quả và bền vững tại việt nam, các nhà đầu tư cần:

1. Nắm Vững Quy Định Pháp Luật

  • Nghiên cứu kỹ lưỡng: Tìm hiểu kỹ các quy định của pháp luật Việt Nam và các cam kết quốc tế liên quan đến ngành nghề kinh doanh dự kiến.
  • Cập nhật thông tin: Thường xuyên theo dõi, cập nhật các thay đổi về chính sách, pháp luật để có những điều chỉnh phù hợp.
  • Sử dụng dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp: Đây là giải pháp tối ưu để đảm bảo doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định và giảm thiểu rủi ro pháp lý.

Công Ty Luật Thành Đô: Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm và am hiểu sâu sắc về pháp luật đầu tư, Luật Thành Đô tự hào là đối tác tin cậy của nhiều nhà đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Chúng tôi cung cấp các dịch vụ:

  • Tư vấn về ngành nghề kinh doanh có điều kiện, giúp nhà đầu tư lựa chọn lĩnh vực phù hợp và đáp ứng các yêu cầu của pháp luật.
  • Hỗ trợ xin cấp các giấy phép cần thiết, bao gồm giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, giấy phép kinh doanh, giấy phép chuyên ngành,...
  • Tư vấn về các vấn đề pháp lý phát sinh trong quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
  • Đại diện cho khách hàng giải quyết các tranh chấp liên quan đến đầu tư.

2. Lựa Chọn Ngành Nghề Phù Hợp

  • Tập trung vào các ngành nghề được khuyến khích: Việt Nam có nhiều chính sách ưu đãi cho các ngành nghề như công nghệ cao, năng lượng tái tạo, nông nghiệp công nghệ cao,...
  • Tìm kiếm cơ hội trong các ngành nghề không bị hạn chế: Có nhiều lĩnh vực mà nhà đầu tư nước ngoài có thể tự do kinh doanh mà không gặp bất kỳ rào cản nào.

3. Xây Dựng Mối Quan Hệ Đối Tác

  • Hợp tác với các đối tác Việt Nam: Liên doanh với các doanh nghiệp Việt Nam có thể giúp nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận thị trường dễ dàng hơn, tận dụng kinh nghiệm và mạng lưới của đối tác.
  • Tham gia các hiệp hội doanh nghiệp: Các hiệp hội doanh nghiệp là cầu nối giữa doanh nghiệp và cơ quan nhà nước, giúp doanh nghiệp nắm bắt thông tin, chia sẻ kinh nghiệm và bảo vệ quyền lợi.

VI. Các Câu Hỏi Thường Gặp Về Ngành Nghề Cấm và Hạn Chế Đối Với Người Nước Ngoài

Câu 1: Tôi có thể tìm danh sách đầy đủ các ngành nghề bị cấm ở đâu?

Ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh quy định tại khoản 1 Điều 6 Luật đầu tư 2020 như sau:

  • Kinh doanh các chất ma túy quy định tại Phụ lục I của Luật đầu tư 2020;
  • Kinh doanh các loại hóa chất, khoáng vật quy định tại Phụ lục II của Luật đầu tư 2020;
  • Kinh doanh mẫu vật các loài thực vật, động vật hoang dã có nguồn gốc khai thác từ tự nhiên quy định tại Phụ lục I của Công ước về buôn bán quốc tế các loài thực vật, động vật hoang dã nguy cấp; mẫu vật các loài thực vật rừng, động vật rừng, thủy sản nguy cấp, quý, hiếm Nhóm I có nguồn gốc khai thác từ tự nhiên quy định tại Phụ lục III của Luật đầu tư 2020;
  • Kinh doanh mại dâm;
  • Mua, bán người, mô, xác, bộ phận cơ thể người, bào thai người;
  • Hoạt động kinh doanh liên quan đến sinh sản vô tính trên người;
  • Kinh doanh pháo nổ; 
  • Kinh doanh dịch vụ đòi nợ.

Câu 2: Nếu tôi muốn kinh doanh trong một ngành nghề có điều kiện, tôi cần phải làm gì?

Bạn cần tìm hiểu kỹ các điều kiện cụ thể áp dụng cho ngành nghề đó, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và nộp cho cơ quan có thẩm quyền để xin cấp phép. Việc này có thể phức tạp, do đó bạn nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ các công ty luật uy tín như Luật Thành Đô.

Câu 3: Tôi có thể bị phạt như thế nào nếu vi phạm quy định về ngành nghề cấm?

Mức phạt tùy thuộc vào mức độ vi phạm, có thể bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng đối với hành vi thực hiện hoạt động đầu tư kinh doanh trong các ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh theo quy định của pháp luật.

Và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc chấm dứt hoạt động đầu tư kinh doanh và nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do đầu tư kinh doanh ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh đối với hành vi vi phạm.

Câu 4: Làm thế nào để biết một ngành nghề có bị hạn chế hay không?

Bạn có thể tra cứu thông tin tại Danh mục ngành, nghề hạn chế tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài ban hành kèm theo Nghị định số 31/2021/NĐ-CP ngày 26 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ.

Mục A. Ngành, nghề chưa được tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài

Mục B. Ngành, nghề tiếp cận thị trường có điều kiện đối với nhà đầu tư nước ngoài

Ngoài ra, có thể tra cứu thông tin trên các cổng thông tin quốc gia về đầu tư, hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, website của Bộ Tài chính. Tuy nhiên, cách tốt nhất là liên hệ với một công ty luật chuyên nghiệp để được tư vấn cụ thể.

Câu 5: Việt Nam có khác biệt gì so với các nước khác trong quy định về ngành nghề cấm đối với người nước ngoài không?

Mỗi quốc gia có quy định riêng về vấn đề này, tùy thuộc vào điều kiện kinh tế, xã hội và chính sách của từng nước. Tuy nhiên, nhìn chung, các quốc gia đều có những hạn chế nhất định đối với đầu tư nước ngoài trong các lĩnh vực nhạy cảm như quốc phòng, an ninh, thông tin,...

Việc nắm vững những ngành nghề người nước ngoài không được kinh doanh là bước đi đầu tiên quan trọng để đảm bảo sự thành công và bền vững của dự án đầu tư tại Việt Nam. Bằng cách tuân thủ pháp luật, lựa chọn ngành nghề phù hợp và xây dựng mối quan hệ đối tác tốt, nhà đầu tư nước ngoài có thể tận dụng tối đa các cơ hội mà thị trường Việt Nam mang lại.

Luật Thành Đô luôn sẵn sàng đồng hành cùng quý vị trên hành trình chinh phục thị trường Việt Nam. Hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất!

THÔNG TIN LIÊN HỆ

Giám đốc - Luật sư. NGUYỄN LÂM SƠN

Hotline: 0919 089 888

Trụ sở chính: Tầng 6, Tòa tháp Ngôi sao, Dương Đình Nghệ, Cầu Giấy, Hà Nội

Email: luatsu@luatthanhdo.com.vn

Website: www.luatthanhdo.com.vn

Bình luận